Με διευρυμένο προϋπολογισμό, απλούστερη διαδικασία συμμετοχής για τις πολυκατοικίες και τριπλό (λόγω της πανδημίας) “μπόνους” επιδότησης για τα ενεργοβόρα κτίρια και για τις λιγνιτικές περιοχές, ξεκινά από τις 30 Νοεμβρίου το πρόγραμμα Εξοικονομώ – Αυτονομώ για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης σε κατοικίες.
Επισημαίνεται ωστόσο ότι όσοι δεν ενταχθούν στον επόμενο κύκλο του προγράμματος θα έχουν περισσότερες ευκαιρίες στο μέλλον καθώς η ενεργειακή θωράκιση των κτιρίων αποτελεί βασική συνιστώσα του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ. Το “Εξοικονομώ – Αυτονομώ”, με προϋπολογισμό 850 εκατ. ευρώ είναι το μεγαλύτερο σε σχέση με τα προγράμματα που προκηρύχθηκαν στο παρελθόν. (Συνολικά όλα τα προγράμματα που “έτρεξαν” από το 2011 και μετά είχαν συνολικό προϋπολογισμό 1,3 δις. Ευρώ). Το πρόγραμμα θα παραμείνει “ανοιχτό” μέχρι εξαντλήσεως των διαθέσιμων πόρων ανά περιφέρεια.
Όσον αφορά τα συστήματα σκίασηςθα θέλαμε να επισημάνουμε τα παρακάτω σημεία που αφορούν τον κλάδο.
Οι ανώτατες τιμές επιδότησης για τα συστήματα σκίασης έχουν αυξηθεί κατά 40% έπειτα από συντονισμένες ενέργειες της Ένωσης Τεντοποιών Ελλάδος σε συνεργασία με το ΤΕΕ και το ΥΠΕΝ. Πλέον το ποσό διαμορφώνεται στα 35€/m2.
- Τα συστήματα σκίασης δεν είναι στις συμπληρωματικές παρεμβάσεις όπως ήταν στο προηγούμενο πρόγραμμα Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ (δηλαδή μπορούσαν να γίνουν μόνο όταν υπήρχαν συγκεκριμένες παρεμβάσεις π.χ. αλλαγή κουφωμάτων). Πλέον τα συστήματα σκίασης μπορούν να συνδυαστούν με όλες τις παρεμβάσεις.
- Σε περίπτωση που γίνει αίτηση από πολυκατοικία δεν καλύπτονται συστήματα σκίασης κοινόχρηστων χώρων.
Στη συνέχεια παρατίθενται τα βασικά σημεία γενικού ενδιαφέροντος του Εξοικονομώ – Αυτονομώ σύμφωνα με την προδημοσίευση του Οδηγού του Προγράμματος.
Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:
- Υφίσταται νόμιμα.
- Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
- Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
- Έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ (από Δ που ήταν στους προηγούμενους κύκλους)
Στο “ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ – ΑΥΤΟΝΟΜΩ” υπάρχουν πλέον τριών ειδών αιτήσεις. Μια για μεμονωμένα διαμερίσματα ή μονοκατοικίες και δύο για πολυκατοικίες.
- Αίτηση Μεμονωμένου Διαμερίσματος ή Μονοκατοικίας
- Αίτηση Πολυκατοικίας Τύπου Α: Αφορά αίτηση πολυκατοικίας που υποβάλλεται από τον εκπρόσωπό της και συνδέεται με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων που περιλαμβάνουν κοινόχρηστες και μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις αναβάθμισης αυτών.
- ΝΕΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΤΟ “ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ – ΑΥΤΟΝΟΜΩ” Αίτηση Πολυκατοικίας Τύπου Β (Κοινόχρηστες Παρεμβάσεις): Αφορά αίτηση πολυκατοικίας που υποβάλλεται από τον εκπρόσωπό της και περιλαμβάνει μόνο αυτοτελείς παρεμβάσεις εξοικονόμησης – αυτονόμησης ενέργειας των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας, χωρίς, δηλαδή να συμπεριλαμβάνονται παρεμβάσεις στα διαμερίσματα.
Τα κίνητρα του προγράμματος αφορούν:
- Επιχορήγηση του επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων των επιλέξιμων ακινήτων σε ποσοστό έως 85% και 95% για τις λιγνιτικές περιοχές
Σημειώνεται ότι ο επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων ανά αίτηση Ωφελούμενου δεν μπορεί να υπερβαίνει το γινόμενο του 1,2 € επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α ́ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης. Ο εν λόγω περιορισμός θα ελέγχεται εκ νέου κατά την υποβολή του Β ́ Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης, με βάση την πραγματικά επιτευχθείσα εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας (kWh). - Δυνατότητα χορήγησης δανείου με επιδότηση επιτοκίου 100%, στη βάση σχετικού αιτήματος του ωφελούμενου για την κάλυψη της ιδιωτικής συμμετοχής
- Επιπρόσθετα, επιχορηγούνται από το Πρόγραμμα σε ποσοστό 100% της δαπάνης, υπό την προϋπόθεση υπαγωγής της αίτησης σε αυτό και επίτευξης του ελάχιστου ενεργειακού στόχου, οι ακόλουθες λοιπές δαπάνες:
Το κόστος που απαιτείται για τη διενέργεια των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων
- Η αμοιβή του συμβούλου έργου σχετικά με την υποβολή της αίτησης, την παρακολούθηση της υλοποίησης των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ολοκλήρωσης του έργου, συμπεριλαμβανομένης της προσκόμισης των δικαιολογητικών έως την τελική εκταμίευση
- Η αμοιβή για τυχόν εκδόσεις αδειών/εγκρίσεων ή εκπόνησης μελετών (στα πλαίσια έκδοσης αδειών/εγκρίσεων) που απαιτούνται από την κείμενη νομοθεσία για την υλοποίηση παρεμβάσεων (όπως για παράδειγμα αμοιβή για έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, αμοιβή για μελέτη εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου)
- Για πολυκατοικίες τύπου Α/Β, η αμοιβή για την επιθεώρηση και την έκδοση πιστοποιητικού ελέγχου ανελκυστήρα από αναγνωρισμένο φορέα, όπως υλοποιούνται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, μέχρι ποσού των 250 € .
Ο συνολικός επιλέξιμος προϋπολογισμός διαμορφώνεται από το άθροισμα του ανώτατου προϋπολογισμού επιλέξιμων παρεμβάσεων και του ανώτατου προϋπολογισμού λοιπών δαπανών, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει:
- τα 50.000 € για μονοκατοικία/μεμονωμένο διαμέρισμα/διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία τύπου Α,
- τα 80.000 € για αίτηση πολυκατοικίας τύπου Β.
Προβλέπεται βασικό ποσοστό επιχορήγησης 65% και επί του βασικού ποσοστού προβλέπονται οι εξής προσαυξήσεις:
- Επί του βασικού ποσοστού επιχορήγησης προστίθεται επιπλέον σε όλους ειδική προσαύξηση 10% λόγω των δυσμενών επιπτώσεων στα νοικοκυριά και την οικονομία από την πανδημία COVID – 19.
- Σε κτίρια ενεργειακής κατηγορίας Η και Ζ (μονοκατοικίες, μεμονωμένα διαμερίσματα, πολυκατοικίες Τύπου Α), εφόσον επιτευχθεί αναβάθμιση σε τουλάχιστον Β’ ενεργειακή κατηγορία, προστίθεται ενεργειακό premium +10%.
- Ειδικά για τους δήμους, οι οποίοι ανήκουν σε λιγνιτικές περιοχές, το βασικό ποσοστό επιχορήγησης προσαυξάνεται κατά 10% % (ρήτρα δίκαιης μετάβασης).
Τα ποσοστά επιχορήγησης αναλύονται στους παρακάτω πίνακες.
Πίνακας 1. Επιχορήγηση μεμονωμένου διαμερίσματος και μονοκατοικίας
| Ατομικό Εισόδημα |
Οικογενειακό Εισόδημα | Βασικό Ποσοστό Επιχ/σης* | COVID-19 premium | Ενεργειακό premium | Μέγιστο Ποσοστό Επιχ/σης | Μέγιστο Ποσοστό Επιχ/σης για λιγνιτικές περιοχές | |
| 1 | ≤ 10.000 | ≤ 20.000 | 65% | 10% | 10% | 85% | 95% |
| 2 | > 10.000 – 20.000 | > 20.000 – 30.000 | 55% | 10% | 10% | 75% | 85% |
| 3 | > 20.000 – 30.000 | > 30.000 – 40.000 | 50% | 10% | 10% | 70% | 80% |
| 4 | > 30.000 – 50.000 | > 40.000 – 70.000 | 45% | 10% | 10% | 65% | 75% |
| 5 | > 50.000 – 90.000 | > 70.000 – 120.000 | 35% | 10% | 10% | 55% | 65% |
* Στο βασικό ποσοστό επιχορήγησης προστίθεται ποσοστό 10% για τους λιγνιτικούς δήμους
Πίνακας 2.Επιχορήγηση Πολυκατοικίας Τύπου Α – Β
| Πολυκατοικία | Βασικό ποσοστό επιχορήγησης * | COVID-19 premium | Ενεργειακό premium | Μέγιστο Ποσοστό Επιχ/σης | Μέγιστο Ποσοστό Επιχ/σης για λιγνιτικές περιοχές | |
| 1 | Τύπου Α | 60% | 10% | 10% | 80% | 90% |
| 2 | Τύπου Β | 60% | 10% | – | 70% | 80% |
* Στο βασικό ποσοστό επιχορήγησης προστίθεται ποσοστό 10% για τους λιγνιτικούς δήμους
Οι λιγνιτικοί δήμοι είναι:
Π.Ε. Κοζάνης: Δήμος Κοζάνης, Δήμος Βοΐου, Δήμος Βελβεντού, Δήμος Εορδαίας, Δήμος Σερβίων
Π.Ε. Φλώρινας: Δήμος Φλώρινας, Δήμος Αμυνταίου, Δήμος Πρεσπών
Π.Ε. Αρκαδίας: Δήμος Μεγαλόπολης, Δήμος Γορτυνίας
Πλέον σε ένα ΑΦΜ θα επιτρέπονται περισσότερες της μίας υποβολές για διαφορετικές κατοικίες. Βέβαια η κατοικία θα πρέπει να έχει δηλωθεί ως κύρια κατοικία.
Η πρόταση (συνδυασμός παρεμβάσεων) για ενεργειακή αναβάθμιση, που υποβάλλεται με την αίτηση, θα πρέπει να καλύπτει τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο αίτησης, ως εξής:
- Για αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων και μονοκατοικιών, αναβάθμιση κατά τρεις (3) ενεργειακές κατηγορίες, σε σχέση με την υφιστάμενη κατάταξη στο Α’ ΠΕΑ ( Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης).
- Για αιτήσεις πολυκατοικιών τύπου Α, αναβάθμιση κατά τρεις (3) ενεργειακές κατηγορίες, σε σχέση με την υφιστάμενη κατάταξη στο Α’ ΠΕΑ.
- Για αιτήσεις πολυκατοικιών τύπου Β, δεν τίθεται ελάχιστος ενεργειακός στόχος.
Επιλέξιμες είναι οι παρεμβάσεις που πραγματοποιούνται μετά την έκδοση του ΠΕΑ της πρώτης ενεργειακής επιθεώρησης (που αποτελεί την ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας των σχετικών δαπανών). Μέρος των παρεμβάσεων δύναται να πραγματοποιηθεί και πριν από την έκδοση της απόφασης υπαγωγής, με αποκλειστική ευθύνη του ωφελούμενου και αφού πρώτα ο ωφελούμενος έχει μεριμνήσει να φωτογραφίσει την περιοχή της παρέμβασης καθώς θα ζητείται η αντιπαραβολή φωτογραφιών πριν και μετά τις παρεμβάσεις.
Με στόχο τη διασφάλιση της επίτευξης του ενεργειακού στόχου, ο ενεργειακός επιθεωρητής που θα διενεργήσει την δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων (Β’ ΠΕΑ), θα πρέπει να είναι υποχρεωτικά διαφορετικός από τον ενεργειακό επιθεωρητή που διενέργησε την πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση (Α’ ΠΕΑ).